Tematy - Import, WNT - INFOR.PL

Kupiliśmy w lipcu w Chinach wzorzec towaru (koszt 35 USD). Towar otrzymaliśmy z końcem września wraz z fakturą bezpośrednio od kuriera. Nie mamy żadnych dokumentów, które wskazywałyby na to, że procedura celna miała miejsce. Czy musimy więc sami zgłosić do UC import? Jak rozliczyć w VAT ten zakup?

Podatnik kupił towar w Chinach. Towar ten, zanim trafił do Polski, został oclony w Hamburgu (przez niemiecką agencję celną, która działa na terenie Niemiec jako przedstawiciel podatkowy podatnika), a następnie na zlecenie podatnika został przetransportowany do kraju. Czy w przedstawionej sytuacji podatnik jest obowiązany rozliczyć w Polsce VAT z tytułu dokonanego zakupu?

1 lipca 2018 r. weszły w życie przepisy wprowadzające mechanizm podzielonej płatności. Czy z rachunku VAT można wpłacać VAT z tytułu importu towarów na rachunek urzędu celno-skarbowego?

Według ustawy o podatku od towarów i usług, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów dotyczy zakupu towarów od przedsiębiorców z Unii Europejskiej. Natomiast import towarów dotyczy przywozu towarów z państwa trzeciego (np. Chin, Indii, Stanów Zjednoczonych) do Unii Europejskiej.

Propozycje Komisji Europejskiej dotyczące walki z oszustwami w VAT na poziomie UE mogą być skuteczne; administracje podatkowe muszą sobie jednak ufać, a tego nie da się wpisać do dyrektywy - mówi PAP Tomasz Michalik, partner w firmie MDDP.

Obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT) powiązano generalnie z chwilą wystawienia faktury. Zasada ta dotyczy jednak wyłącznie faktur dokumentujących dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia. Nie ma natomiast zastosowania do faktur potwierdzających wpłatę zaliczki na towar. Wystawienie faktury zaliczkowej z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów nie powoduje zatem powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług. W konsekwencji taka faktura nie stanowi również podstawy do powiększenia podatku naliczonego.

Firma powinna mieć prawo rozliczyć podatek VAT naliczony w tym samym okresie co należny. Tym samym nie powinna płacić odsetek, jeśli z winy dostawcy dopiero po trzech miesiącach wykaże VAT należny od wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu usług.

Towary importowane z terytorium państwa trzeciego (czyli spoza UE – np. z Chin) korzystają ze zwolnienia z podatku VAT, jeżeli łączna wartość przesyłki nie przekracza 22 euro (lub 45 euro w przypadku prezentów). Zwolnienie to nie obejmuje jednak towarów importowanych w drodze zamówienia wysyłkowego. Tak stanowią przepisy ustawy o podatku od towarów i usług (dalej ustawa o VAT). Jednak od 2021 roku zniknie zwolnienie dla przesyłek do 22 euro, a Ministerstwo Finansów pracuje nad rozwiązaniami informatycznymi uszczelniającymi system VAT w zakresie wysyłkowej sprzedaży (także importu) towarów.

Dokonując zakupu towarów często nie zastanawiamy się nad tym jaką drogę przebywa ten towar zanim trafi do ostatecznego odbiorcy, czyli nas zwykłych konsumentów. Jednak w przypadku przedsiębiorstw niezwykle ważne jest dokładne określenie tej drogi. Po dokładnym przeanalizowaniu otrzymanych dokumentów zakupu oraz dokumentów przewozowych może okazać się, że braliśmy udział w transakcji łańcuchowej.

Moment, w którym ujmuje się w deklaracji transakcje objęte odwrotnym obciążeniem, nie powinien rozstrzygać o tym, kiedy można odliczyć VAT. A zatem nawet w przypadku zadeklarowania transakcji po upływie trzech miesięcy od jej dokonania można odliczyć VAT w okresie, w którym jest on należny. Tak wynika z przepisów unijnych i orzecznictwa TSUE. Podobne stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie.

W przypadku nabycia towarów od podatnika z innego państwa UE, które są transportowane z tego państwa do Polski i są montowane w Polsce przez sprzedawcę, nie wystąpi wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT). W takim przypadku obowiązanym do rozliczenia podatku od towarów i usług jest polski nabywca towarów.

W świetle przepisów polskiego prawa podatkowego wykazanie VAT należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT) lub importu usług po upływie trzech miesięcy skutkuje naliczeniem dodatkowych odsetek. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie orzekł jednak, że naliczanie odsetek z tego tytułu nie jest zgodne z unijnymi przepisami.

Decydując się na import towarów z Chin należy pamiętać, że oprócz sprawnego wyszukania dostawcy w Chinach, weryfikacji chińskiej firmy ważna jest również organizacja transportu towarów z Chin.

Do końca ubiegłego roku podatnicy rozliczający VAT z tytułu WNT i importu usług mogli go odliczyć w tym samym okresie rozliczeniowym, o ile podatek należny został wykazany w prawidłowym okresie. Od początku 2017 r. jest to nadal możliwe, ale tylko jeżeli w ciągu trzech miesięcy od momentu powstania obowiązku podatkowego podatnik rozliczył podatek należny, a w przypadku WNT dodatkowo otrzymał fakturę w tym terminie (po tym czasie podatek naliczony można wykazać wyłącznie na bieżąco). W praktyce - jak zaznacza ekspert Grant Thornton - oznacza to, że otrzymanie od kontrahenta faktury z opóźnieniem powyżej trzech miesięcy może skutkować obowiązkiem zapłaty odsetek za zwłokę.

Przedsiębiorca, który dokonuje importu towarów z Chin zazwyczaj liczy się z obowiązkiem zapłaty podatku VAT w momencie powstania tzw. długu celnego. W przypadku gdy jest to towar o niskiej wartości, kwoty podatku VAT nie obciążają znacząco portfela przedsiębiorcy. Natomiast w przypadku importu towarów o wyższe wartości może się okazać, że podatek VAT do zapłaty wyniesie kilka a nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych. Dlatego coraz częściej wśród przedsiębiorców popularna jest “Procedura 42”.

Prowadzę firmę transportową. Moi pracownicy przemieszczają towary głównie w granicach Polski, ale mają też trasy w krajach Unii. Zdarza się, że kierowcy, tankując paliwo w krajach UE, kupują również inne niezbędne towary, np. wycieraczki, uszczelki, środki chemiczne do auta. Transakcje te są potwierdzane paragonami, na których naliczony jest zagraniczny VAT i nie ma danych naszej firmy. Czy w tej sytuacji powinniśmy rozliczyć te zakupy jako WNT? Od jakiej kwoty: brutto czy netto, należy obliczyć podatek należny?

Podstawa opodatkowania w VAT obejmuje m.in. koszty opakowania. Przy czym późniejszy zwrot opakowań uprawnia podatnika do obniżenia podstawy opodatkowania. Powyższe dotyczy również zwrotu palet w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.

Mój klient od stycznia 2014 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie handlu hurtowego artykułami przemysłowymi. Jest podatnikiem VAT. W lipcu 2017 r. zamierza zakończyć prowadzoną działalność. W związku z tym musi sporządzić spis z natury na dzień jej likwidacji i opodatkować towary w nim ujęte. Czy w tym spisie powinien uwzględnić również towary nabyte w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów? Na dzień likwidacji działalności gospodarczej na stanie magazynowym, oprócz innych towarów, pozostanie mu prawdopodobnie również niewielka ilość towarów handlowych nabytych w ramach WNT oraz środek trwały zakupiony od kontrahenta unijnego także jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. Kiedy rozliczyć VAT od towarów wykazanych w spisie?

W przypadku nabycia towarów od zagranicznego przedsiębiorcy zarejestrowanego do VAT UE przedsiębiorca z Polski na obowiązek wykazać WNT i dokonać stosownego rozliczenia. Wątpliwości dotyczące sposobu rozliczenia transakcji pojawiają się wówczas, jeżeli sprzedawca nie jest zarejestrowany do transakcji wewnątrzwspólnotowych.

Nabywanie urządzeń od podatnika z innego kraju UE zazwyczaj jest rozliczane jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT). Inaczej będzie jednakże w przypadku tzw. dostawy z montażem.

Przepisy ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów w większości weszły w życie 18 kwietnia. Ten tzw. pakiet przewozowy ma na celu przede wszystkim uszczelnienie systemu podatkowego. Nowe regulacje określają w szczególności zakres obowiązków uczestników systemu monitorowania drogowego przewozu towarów.

Od 1 stycznia 2017 r. podatnicy podatku od towarów i usług (dalej: podatku VAT) powinni zwracać szczególną uwagę na prawidłowe i terminowe rozliczenie importu usług. Opóźnione wykazywanie tych czynności może spowodować powstanie zaległości podatkowej.

Od 1 marca 2017 r. obowiązuje nowy wzór formularza wpłaty gotówkowej oraz polecenia przelewu na rachunek bankowy urzędu skarbowego, który należy stosować wyłącznie do dokonywania wpłaty gotówkowej lub polecenia przelewu cła, podatków od importu towarów oraz mandatów, kar pieniężnych i innych należności związanych z importem towarów. Jak prawidłowo wypełnić ten formularz?

Zmienione i bardziej skomplikowane zasady rozliczania podatku naliczonego, jaki rozpoznawany jest przez podatnika VAT przy nabyciu świadczeń podlegających tzw. odwrotnemu obciążeniu, sprawiają wiele kłopotów. Z początkiem 2017 roku zmieniły się regulacje w zakresie rozliczania VAT w przypadku zarówno transakcji krajowych (usługi i dostawy), jak i dokonywanych w obrocie międzynarodowym, tj. imporcie usług i nabyciu wewnątrzwspólnotowym towarów.

Przemieszczenie własnych towarów - używanych samochodów osobowych (uprzednio zaimportowanych z terytorium państwa trzeciego np. z Japonii) z kraju członkowskiego Unii Europejskiej innego niż Polska na terytorium kraju stanowić będzie wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT).

Regulacje odnoszące się do transakcji trójstronnych w ustawie o VAT zostały wprowadzone by zapobiegać wystawianiu faktur w dwóch krajach, a następnie występowaniu o zwrot nadwyżki podatku naliczonego. Procedura ta ma charakter uproszczony w stosunku do zasad ogólnych rozliczania ciągu transakcji wewnątrzwspólnotowych i ma zastosowanie do przypadku, w którym trzy podmioty będące podatnikami VAT w różnych krajach członkowskim dokonują ze sobą formalnych transakcji, natomiast transport dokonywany jest bezpośrednio pomiędzy pierwszym i trzecim podmiotem, z pominięciem podmiotu środkowego.

Na początku tego roku uruchomiony został system zarejestrowanych eksporterów REX. Po rejestracji w tym systemie eksporter może wystawić oświadczenie o pochodzeniu umożliwiające skorzystanie z preferencji celnych dla towarów importowanych do Unii Europejskiej. Natomiast eksporterzy, którzy nie zarejestrują się w systemie mogą potwierdzać preferencyjne poprzez oświadczenia do przesyłek o wartości do 6000 euro.

Polski podatnik, który jest zobowiązany do rozliczenia WNT, zazwyczaj wykazuje podatek należny w rozliczeniu za okres, w którym została wystawiona faktura. W rozliczeniu za ten sam okres może odliczyć VAT naliczony, gdy zakupy są związane ze sprzedażą opodatkowaną. Problem pojawia się, gdy otrzymuje fakturę od zagranicznego kontrahenta z opóźnieniem. Po zmianach od 2017 r. takie opóźnienie w pewnych przypadkach będzie niosło ze sobą również konsekwencje finansowe.

Ekspert wyjaśnia szczegółowo i na przykładach, jak rozliczać VAT od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (w tym m.in. obowiązek podatkowy, podstawę opodatkowania, zasady odliczania VAT, dokumentowanie zakupu i zwrotu towarów, rabaty), a także jak rozliczać VAT przy imporcie towarów.

W wyniku uchwalonej na początku grudnia nowelizacji ustawy o VAT rok 2017 będzie obfitował w liczne zmiany w prawie podatkowym. Głównym celem tych zmian jest poprawa ściągalności podatku VAT, a także dostosowanie zakresu zwolnień (dotyczącego m.in. usług ubezpieczeniowych) do najnowszego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE.

Wiceminister finansów Wiesław Jasiński zapowiedział wprowadzenie - w ślad za pakietem paliwowym - pakietu przewozowego, który też ma na celu walkę z nieprawidłowościami na rynku paliw. Zmiany miałyby wejść w życie 1 stycznia 2017 r.

Deklarację dla podatku od towarów i usług VAT-8 zobowiązani są składać co miesiąc podatnicy dokonujący wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów. Obecnie obowiązuje 8 wersja tego formularza, która ma zastosowanie począwszy od rozliczenia za sierpień tego roku. Wyjaśniamy jak prawidłowo wypełnić i złożyć deklarację.

Polska Spółka XYZ nabyła usługę marketingową od podatnika z Niemiec. Usługa została wykonana 31.03.2016 r. Kontrahent wystawił fakturę 15.04.2016 r. Spółka XYZ ujęła przedmiotową transakcję w rozliczeniu za marzec b.r. (odliczyła podatek naliczony w całości). Kolejno, strony zadecydowały, że usługodawca otrzyma wyższe wynagrodzenie. Spółka XYZ nie otrzymała jednak faktury (noty) korygującej od niemieckiego podatnika. Czy XYZ jest uprawniona do skorygowania rozliczenia i na jakiej podstawie?

Definicja importu towarów została wskazana w ustawie o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (ustawie o VAT). Zgodnie z art. 2 pkt 7 ustawy, przez import towarów rozumie się przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium Unii Europejskiej.

Określone w prawie celnym procedury uproszczone wykorzystywane są przy odprawie towarów niewspólnotowych przywożonych na teren Unii Europejskiej. Zastosowanie tych procedur umożliwia przedsiębiorcom uzyskanie oszczędności poprzez szybsze zwolnienie środka transportu oraz skrócenie czasu oczekiwania na wydanie towaru. Dodatkową zaletą ich stosowania jest zwiększenie wiarygodności wobec kontrahentów przez przedsiębiorców, którzy uzyskali odpowiednie pozwolenie organu celnego.

Na początku sierpnia weszła w życie ustawa z dnia 7 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Zawarte w niej nowe regulacje w sposób kompleksowy odnoszą się do obrotu paliwami, dlatego też ustawa zmieniająca określana jest mianem „pakietu paliwowego”.

Przedsiębiorcy bardzo często mają wątpliwości dotyczące rozliczania na gruncie VAT kosztów zakupu paliwa za granicą. Zasadniczą kwestią pozostaje odpowiedź na pytanie, czy zakupienie paliwa wlewanego na zagranicznej stacji do baku naszego samochodu, w tym w ramach kart paliwowych, podlega opodatkowaniu w kraju, w którym je nalewamy, czy też w Polsce na zasadach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów?

Nie ma podstaw do odstąpienia od proponowanych rozwiązań w zakresie odpowiedzialności solidarnej za podatek VAT należny od importera nakładanej na pośredników (agentów celnych i spedytorów) obsługujących podmioty, które nie uzyskały stosownych pozwoleń na procedury uproszczone. Takie stanowisko zajął Leszek Skiba, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów w odpowiedzi interpelację poselską.

Od 1 sierpnia 2016 r. uległy zmianie przepisy w zakresie rozliczania podatku VAT z tytułu dokonania transakcji wewnątrzwspólnotowych nabyć paliw silnikowych, których wytwarzanie lub którymi obrót wymaga uzyskania koncesji zgodnie z przepisami ustawy – Prawo energetyczne. W artykule prezentujemy wyjaśnienia Ministerstwa Finansów dotyczące tych zmian.

Prezydent RP podpisał nowelizację kilku ustaw, stanowiącą tzw. pakiet paliwowy, który ma uszczelnić pobór VAT. Pakiet zakłada m.in., że importer paliwa z innego kraju UE będzie musiał zapłacić od niego podatek VAT w ciągu 5 dni od momentu sprowadzenia go do Polski.

Na terenie całej Unii Europejskiej od dnia 1 maja 2016 r. obowiązuje Unijny Kodeks Celny, a także wydane w celu jego wykonania rozporządzenie wykonawcze i delegowane. Nowe regulacje wprowadzone w unijnym prawie celnym spowodowały potrzebę aktualizacji dotychczasowych krajowych aktów prawnych, w tym m.in. ustawy Prawo Celne.

Resort finansów opublikował projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu przesyłania deklaracji i podań oraz rodzajów podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone. Celem zmiany jest włączenie deklaracji o należnych kwotach podatku od towarów i usług w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych (VAT-14) do wykazu deklaracji i podań, które mogą być przesyłane za pomocą środków komunikacji elektronicznej, bez konieczności stosowania kwalifikowanego podpisu elektronicznego.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabyci towarów (WNT) w związku z wystawieniem czy otrzymaniem faktury dokumentującej zaliczkę?

Od 1 maja 2016 r. obowiązują regulacje wprowadzone przez Unijny Kodeks Celny, które mają istotne znaczenie dla wszystkich podmiotów dokonujących międzynarodowego obrotu towarami. Podmioty te powinny zbadać i dostosować przeprowadzane przez siebie operacje celne do nowych przepisów.

Wreszcie resort finansów przypomniał sobie, kto wygrał wybory i sięgnął do koncepcji zamieszczonych w projektach ustaw podatkowych, które były opublikowane przez Komitet Wyborczy Prawa i Sprawiedliwości. Co prawda odgrzebano tylko jeden ważniejszy pomysł dotyczący podatku od towarów i usług, czyli graniczną płatność podatku z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych, ale dobre i to - pisze profesor Witold Modzelewski.

W związku z obowiązywaniem od 1 maja 2016 r. przepisów Unijnego Kodeksu Celnego, stosowanie procedury wolnego obszaru celnego, jak i zamknięcie procedury wolnego obszaru celnego odbywa się na podstawie przepisów nowego prawa unijnego. Przy czym, zgoda na prowadzenie działalności w wolnym obszarze celnym lub składzie wolnocłowym udzielona na podstawie przepisów dotychczasowych zachowuje swoją ważność także po 1 maja 2016 r.

Od 1 maja 2016 r. zaczną obowiązywać zmiany w prawie celnym, które obejmują m.in. zasady dotyczące wywozu towarów poza obszar celny Unii Europejskiej. Przejrzyjmy się nowym regulacjom, a także przepisom jakie będą obowiązywały w okresie przejściowym.

Przepisy Unijnego Kodeksu Celnego będą miały zastosowanie od 1 maja 2016 r., gdy odnoszące się do Kodeksu akty delegowane i wykonawcze zostaną przyjęte i wejdą w życie. Kodeks wprowadza wiele ważnych zmian dla przedsiębiorstw, w tym dotyczących zasad obliczania należności celnych.

Z końcem grudnia ubiegłego roku zostały opublikowane dwa bardzo ważne dla nowego porządku celnego akty prawne w Unii Europejskiej. Są to przepisy umożliwiające wykonanie Unijnego Kodeksu Celnego z dnia 9 października 2016 r. Nowe regulacje unijne dotyczące prawa celnego wejdą w życie dnia 1 maja 2016 r.

Unijny Kodeks Celny, którego przepisy zaczną obowiązywać od 1 maja 2016 r., przewiduje szereg istotnych zmian w prawie celnym. Głównym celem zmian jest uproszczenie prawodawstwa celnego oraz ujednolicenie obsługi obrotu towarowego z zagranicą w całej Unii Europejskiej poprzez harmonizację zasad wymiany informacji i zakresu danych. Nowe regulacje pojawią się m.in. w obszarze dotyczącym składu celnego.

Import, WNT

Czy trzeba zapłacić VAT od importu towaru dostarczonego przez kuriera

Jak rozliczyć VAT w przypadku zakupu towarów spoza UE odprawionych w innym państwie unijnym

VAT z tytułu importu towarów - czy można go płacić z rachunku VAT

WNT a import towarów

VAT od towarowych transakcji wewnątrzwspólnotowych płacony w kraju dostawy

Zaliczki wpłacone z tytułu WNT - rozliczenie VAT

Firma powinna móc rozliczać VAT naliczony w tym samym okresie co należny

VAT od importu towarów zamówionych przez internet

Transakcje łańcuchowe

Odliczenie VAT z faktury otrzymanej z opóźnieniem

Nie każde nabycie towaru z innego państwa UE stanowi dla kupującego WNT

Odsetki za późniejsze rozliczenie VAT z tytułu WNT

Import towarów z Chin – transport, reguły Incoterms

Faktury z tytułu importu usług otrzymane z opóźnieniem - odliczenie VAT

Import towarów z Chin - Procedura 42

Zakupy za granicą udokumentowane paragonem - czy to jest WNT?

Dostawa na paletach przy WNT - jak rozliczyć zwrot palet

Remanent likwidacyjny - towary nabyte w ramach WNT

Problemy praktyczne z wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów (WNT)

VAT przy nabyciu urządzenia z zagranicy - WNT, a dostawa z montażem

Obowiązki uczestników systemu monitorowania drogowego przewozu towarów

VAT w imporcie usług 2017- odliczanie podatku naliczonego według nowych zasad

Jak wypełnić formularz wpłaty gotówkowej oraz polecenie przelewu do urzędu skarbowego

Rozliczanie VAT 2017 - zmiany, nowe zasady, najczęstsze problemy

Transakcje WNT - przemieszczenie używanego samochodu z kraju UE

Transakcje trójstronne - procedura uproszczona rozliczenia VAT

System zarejestrowanych eksporterów REX

WNT - jak rozliczać podatek naliczony i należny

Rozliczenie VAT zakupu towarów za granicą - WNT i import

Zmiany w podatku VAT od 1 stycznia 2017 r. Co czeka podatników?

Pakiet przewozowy od 1 stycznia 2017 r.

Jak wypełnić deklarację VAT-8

Jak rozliczyć korektę importu usług w zakresie VAT

Import towarów – podstawa opodatkowania VAT

Rodzaje procedur uproszczonych w prawie celnym

Pakiet paliwowy – co się zmieniło?

Zakup paliwa za granicą - rozliczenie VAT

Solidarna odpowiedzialność agentów celnych i spedytorów za VAT należny od importera

Jak rozliczać VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych

Pakiet paliwowy uszczelni pobór VAT

Dostosowanie ustawy Prawo Celne do Unijnego Kodeksu Celnego

VAT-14 elektronicznie, bez kwalifikowanego e-podpisu

Obowiązek podatkowy w przypadku zaliczki z tytułu WNT

Jakie zmiany wprowadził Unijny Kodeks Celny

Obowiązkowa płatność „granicznego” VAT z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego

Wolny obszar celny według Unijnego Kodeksu Celnego

Wywóz towarów poza obszar celny UE – zmiany od 1 maja 2016 r.

Obliczanie należności celnych od 1 maja 2016 r.

Unijny Kodeks Celny - przepisy wykonawcze

Zmiany w przepisach dotyczących składu celnego od 1 maja 2016 r.